Θεσσαλονίκη είναι οι άνθρωποί της, οι φοιτητές της. Οι επισκέπτες των κλαδικών εκθέσεων της Helexpo και της ΔΕΘ. Θεσσαλονίκη είναι οι πολύωροι «φραπέδες» στα καφέ της παραλίας. Είναι η αίσθηση ότι «δεν γίνεται τίποτε καινούργιο», αλλά και η παρεμβατική ομάδα «Σφήνα» που με τις πρωτότυπες δράσεις της διακόπτει τη… ρουτίνα του αστικού μας τοπίου. Είναι τα έργα του μετρό, αλλά και οι ποδηλάτες της που ολοένα και αυξάνονται.

Η πόλη της Θεσσαλονίκης είναι τα τριπλοπαρκαρισμένα αυτοκίνητα, είναι και οι «Πάνθηρες του δρόμου» που κολλάνε στα παρμπρίζ το χαρακτηριστικό πορτοκαλί σήμα «Είμαι γάιδαρος, παρκάρω όπου γουστάρω»! Είναι τα μπουζούκια, αλλά και τα ρεμπετάδικα. Είναι οι αθηναϊκοί θίασοι που έρχονται εδώ για λίγες μέρες, αλλά και το Φεστιβάλ Νέων Θεατρικών Σχημάτων. Είναι η Διεθνής Εκθεση Βιβλίου που στήνεται στα τέλη Μαΐου στις εγκαταστάσεις της Helexpo και το Φεστιβάλ Βιβλίου στην Παραλία.

Πάντα έτσι ήταν η πόλη. Πολυεπίπεδη. Πολυπολιτισμική. Πολύχρωμη. Το μαρτυρούν οι 23 αιώνες ιστορίας της, όπως «ξετυλίγονται» στο ισόγειο, στους πέντε ορόφους και στο δώμα του Λευκού Πύργου.

Η βόλτα στο παρελθόν και το παρόν της πόλης συνεχίζεται στο πλακόστρωτο της Παλιάς Παραλίας επί της λεωφόρου Νίκης. Η προκυμαία φτιάχτηκε την εποχή της Τουρκοκρατίας και σήμερα αποτελεί την πιο αγαπημένη βόλτα στην πόλη. Το σημείο συνάντησης τουριστών, περιπατητών, καροτσιών και ποδηλάτων.

Προχωρώντας από τον Λευκό Πύργο προς το Λιμάνι και απολαμβάνοντας τη θάλασσα από τη μία και μερικά από τα πιο όμορφα κτίρια της πόλης από την άλλη -προσπαθείς να αγνοήσεις τα χιλιάδες αυτοκίνητα που προκαλούν μόνιμη συμφόρηση στην παραλιακή- φτάνεις σε λίγα λεπτά στην πιο κεντρική πλατεία της Θεσσαλονίκης: την πλατεία Αριστοτέλους. Την πλατεία της κυριακάτικης οικογενειακής βόλτας, των πολιτικών συγκεντρώσεων και των συναυλιών. Φεύγοντας από την Αριστοτέλους βρίσκεις στον δρόμο σου τα Λαδάδικα όπου η στάση είναι σχεδόν… υποχρεωτική. Μέχρι και πριν από μερικές δεκαετίες τα σοκάκια της το πρωί στέγαζαν την αγορά χονδρεμπορίου της πόλης και το βράδυ τον αγοραίο έρωτα.

Το 1985, με κοινή απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού και του δήμου, η περιοχή κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο και απαγορεύτηκε το κτίσιμο πολυκατοικιών.

Κι επειδή εκεί που είναι τα σημερινά Λαδάδικα δημιουργήθηκε το 315 μ.Χ. από τον Μ. Κωνσταντίνο το πρώτο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, η περιήγηση στην πόλη καλό είναι να ολοκληρωθεί στο σύγχρονο λιμάνι.

Οι περισσότεροι Θεσσαλονικείς το μάθαμε καλά, το περπατήσαμε και το αγαπήσαμε μετά την ανακατασκευή των παλιών αποθηκών, οι οποίες κατασκευάστηκαν αρχικά το 1910 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ελι Μοδιάνο.

Η αναστήλωση και ανακατασκευή τους έγινε το 1997 όταν η Θεσσαλονίκη ήταν Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Πλέον στους χώρους του λιμανιού στεγάζεται το Μουσείο Φωτογραφίας, το Μουσείο Κινηματογράφου, το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης κι ένα καφέ-εστιατόριο, ενώ κάθε Νοέμβριο το λιμάνι υποδέχεται χιλιάδες Ελληνες και ξένους σινεφίλ, αφού μαζί με το «Ολύμπιον» φιλοξενούν το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Η άλλη πλευρά του λιμανιού, λιγότερο γνωστή, αλλά εξίσου γοητευτική -κυρίως χάρη στους επιβλητικούς γερανούς- έχει πολλή κίνηση όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Το ασβέστωμα του Κόκκινου Πύργου
Ο πύργος ήταν μέρος των περιμετρικών τειχών της πόλης, εκεί όπου συναντιόταν το ανατολικό τμήμα τους με το θαλάσσιο τείχος, και χρησιμοποιούνταν αρχικά ως αμυντικό προπύργιο. Κτίστηκε στις αρχές του 16ου αιώνα (ολοκληρώθηκε το 1535-6) στη θέση παλαιότερου βυζαντινού οχυρώματος. Τον 18ο αιώνα αναφέρεται ως Φρούριο της Καλαμαριάς και τον 19ο αιώνα ως Πύργος των Γενιτσάρων και Πύργος του Αίματος – ήταν φυλακή βαρυποινιτών και η όψη του βαφόταν με αίμα από τις συχνές εκτελέσεις φυλακισμένων από τους Γενίτσαρους. Το 1890, και ενώ οι Οθωμανοί είχαν ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία εξευρωπαϊσμού της πόλης, ασπρίστηκε συμβολικά με ασβέστη κι από τότε έμεινε η σημερινή του ονομασία.

Θεσσαλονικη Πληροφοριες

ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΛΗΣ
Μετά την καταστροφική για τη Θεσσαλονίκη πυρκαγιά του 1917, τον επανασχεδιασμό της πόλης ανέλαβε η Επιτροπή Εμπράρ, με επικεφαλής τον Γάλλο πολεοδόμο Ερνέστ Εμπράρ. Χάρη σε αυτόν τον σχεδιασμό τα κτίρια της πλατείας, όπως το «Ολύμπιον» και το ξενοδοχείο «Ηλέκτρα Παλάς», πήραν τη δεκαετία του 1960 τη μορφή που βλέπουμε και σήμερα. Πριν από λίγα χρόνια ένα άλλο σχέδιο για την πλατεία Αριστοτέλους απασχόλησε την πόλη. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης πρότεινε ένα σχέδιο ανάπλασης, το οποίο όμως συνάντησε σφοδρές αντιδράσεις κυρίως από τους bloggers της πόλης και τελικά έπειτα από παρέμβαση του υπουργείου Πολιτισμού το σχέδιο ματαιώθηκε.

Η ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΕΥΚΟ ΠΥΡΓΟ
Λειτουργεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η ιστορία της πόλης παρουσιάζεται μέσα από ένα σύνολο εφαρμογών εικόνας και ήχου, προβολές, βίντεο, διαφάνειες, ηχητικά ντοκουμέντα, οθόνες αφής και λίγα αρχαία αντικείμενα

Ανακαλύπτοντας τα μυστικά της πόλης Στοά είναι η Αριστοτέλους, στοά το μοναδικό εμπορικό κέντρο στο κέντρο της πόλης, στοές είναι οι περίφημες αγορές τροφίμων της Θεσσαλονίκης, το Καπάνι και το Μοδιάνο, σε στοά άνοιξε το εστιατόριο «Παπαρούνα» (βλ. Φαγητό) που «ξαναζωντάνεψε» μια ιδιαίτερα υποβαθμισμένη τις τελευταίες δεκαετίες περιοχή της Θεσσαλονίκης, τον Φραγκομαχαλά, στα όρια της Βαλαωρίτου και της Συγγρού.

Πρόκειται για τη Στοά Μαλακοπής, γύρω από την οποία πλέον «παίζεται» τα τελευταία δύο χρόνια το πιο ενδιαφέρον παιχνίδι στις νύχτες της Θεσσαλονίκης.

Σχεδιάστηκε από τον Βιταλιάνο Ποζέλι στις αρχές του περασμένου αιώνα, κτίστηκε από τον Εντμόντο Αλλατίνη το 1907-08, οπότε και στέγαζε την Τράπεζα Θεσσαλονίκης. Στα υπόγεια των καταστημάτων περιμετρικά της στοάς υπάρχουν δαιδαλώδεις διάδρομοι που οδηγούν στα χρηματοκιβώτια της Τράπεζας, ακόμη κι η μεγάλη σιδερένια πόρτα που ασφάλιζε τα χρηματοκιβώτια.

Μόνον ανάμεσα στις οδούς Ιωνος Δραγούμη και Βενιζέλου έχουν καταγραφεί πάνω από 70 στοές. Οι περισσότερες είναι σχεδόν εγκαταλελειμμένες. Ακόμη κι έτσι όμως κρύβουν μέσα τους ό,τι ψάχνει κανείς, αλλά δυσκολεύεται να βρει στα πολυτελή καταστήματα των κεντρικών οδών, όπως μοδίστρες, φωτοτυπάδικα ή καφενεία με καφέ που κοστίζει λιγότερο από 3 ευρώ!

Σχεδόν πεντακοσίων χρόνων, αλλά ελάχιστα γνωστή ακόμη και στους πολίτες της Θεσσαλονίκης, είναι μία από τις πιο παραδοσιακές εμπορικές στοές, το Μπεζεστένι. Το εντυπωσιακό κτίριο με τις τέσσερις εισόδους που συναντά κανείς ανεβαίνοντας την οδό Βενιζέλου στην αριστερή πλευρά, πριν από την Εγνατία. Κτίστηκε από τον σουλτάνο Βαγιαζήτ (1481-1512) και διατηρεί ακόμη και σήμερα την αρχική του χρήση, στεγάζοντας κυρίως καταστήματα υφασμάτων (Bezesten σημαίνει αγορά υφασμάτων).

Τα Χαμάμ
Τα… παλιά τα χρόνια, πολύ πριν τα spa μπουν σε κάθε ξενοδοχείο ανεξαρτήτως κατηγορίας, λειτουργούσαν στη Θεσσαλονίκη πολλά χαμάμ. Μέχρι το 1981 λειτουργούσε το Πασά Χαμάμ ή Λουτρό Φοίνιξ όπως ήταν πιο γνωστό, στη συμβολή των οδών Πηνειού, Α. Κάλβου και Π. Καρατζά, στην περιοχή βόρεια της πλατείας Βαρδαρίου. Εκτοτε παραμένει ερμητικά κλειστό, αν και η αξιοποίησή του θα βοηθούσε σημαντικά στη συνολική αναβάθμιση που τόσο έχει ανάγκη η περιοχή. Μέχρι το 1968 λειτουργούσε και το Μπέη Χαμάμ ή Λουτρά Παράδεισος, στην Εγνατία κοντά στην Αριστοτέλους. Εντυπωσιακό κτίριο με έξι τρούλους, θεωρείται το πρώτο κτίσμα μουσουλμανικής αρχιτεκτονικής που έγινε στη Θεσσαλονίκη (1444). Από το 1972 ανήκει στο υπουργείο Πολιτισμού και τα τελευταία χρόνια λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος.

Τέλος, ένα από τα πιο γνωστά χαμάμ της πόλης είναι το Γιαχούντι ή Παζάρ Χαμάμ, στα Λουλουδάδικα, στη συμβολή των οδών Βασιλέως Ηρακλείου, Κομνηνών και Φραγκίνη. Κτίστηκε πιθανόν κατά το πρώτο μισό του 16ου αιώνα και έμεινε ανοιχτό μέχρι τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το 1948 στους εξωτερικούς του χώρους εγκαταστάθηκαν ανθοπωλεία και από τότε όλη η περιοχή είναι γνωστή γι’ αυτά.

FAST INFO

Κατα­κόμβη Τιμίου Προδρόμου
Ενας αύλειος χώρος που θυμίζει «υπόγειο» πάρκο είναι ό,τι φαίνεται απ’ το κιγκλίδωμα του δρόμου από τον ναό του Τιμίου Προδρό­μου, στη συμβολή των οδών Μακένζι Κινγκ, Παύλου Μελά και Ικτίνου. Η κατακόμβη του θρυλείται ότι οδηγεί μέχρι την εκκλησία του Αγ. Δημη­τρίου. Σε απόσταση αναπνοής βρίσκεται ο trendy πεζόδρομος της Ζεύξιδος. «Ε, και;», θα αναρωτηθεί κανείς. Μα αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους η Θεσσαλονίκη αγαπιέται: το παλιό και το νέο βρίσκονται σε μια αρμονική, κάποτε μυστική, συνύπαρξη που σε αιφνιδιάζει και σε γοητεύει.

ΣΤΑ ΠΑΡΚΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΠΑΡΑΛΙΑΣ
Νεαροί με ποδήλατα ή σκέιτμπορντ, γονείς με παιδικά καροτσάκια, ενήλικες με φόρμες και αθλητικά παπούτσια συναντιούνται καθημερινά κατά μήκος της Νέας Παραλίας. Τα Σαββατοκύριακα στην ιδιότυπη αυτή παρέα προστίθενται και άλλοι, με γραβάτες και ταγέρ, και η οικογενειακή βόλτα αρχίζει.

Το παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης, τόσο η Παλιά Παραλία -από τον Λευκό Πύργο μέχρι το Λιμάνι- όσο και η Νέα -από το Μέγαρο Μουσικής μέχρι τον Λευκό Πύργο- είναι σε μεγάλο βαθμό και η γοητεία της. Για τους κατοίκους όμως είναι και η μεγάλη της ανάσα αφού επιτρέπει στο βλέμμα να στραφεί προς τα έξω. Η εξωστρέφεια είναι άλλωστε αυτό που τόσο χρειάζεται η πόλη.

Η ανάπλαση της Νέας Παραλίας, όπως καθετί καινούργιο, ήταν βέβαιο ότι θα δημιουργούσε φίλους κι εχθρούς. Το μεγάλο χρονικό διάστημα που κράτησαν τα έργα και όσο η Νέα Παραλία ήταν απροσπέλαστη, οι «κακές γλώσσες» πλήθαιναν και όταν πια μετά από σχεδόν τρία χρόνια τα πέντε πάρκα παραδόθηκαν στο κοινό, οι γκρίνιες περίσσεψαν. «Πολύ τσιμέντο», «πού είναι το πράσινο;», «πώς θα τα συντηρούν τώρα αυτά;» και άλλα παρόμοια ακούγονταν από πολλές μεριές.

Ωστόσο, όποιο σχέδιο, υλικό, ύφος και να είχε επιλεγεί θα υπήρχε και η «άλλη» άποψη. Σύμφωνα με τους αρχιτέκτονες της ανάπλασης Πρόδρομο Νικηφορίδη και Μπερνάρ Κουόμο, «η μεγαλύτερη επιτυχία της μελέτης υπήρξε ο φωτισμός της». Κάποιοι -κυρίως ηλικιωμένοι και γονείς μικρών παιδιών- δηλώνουν ενθουσιασμένοι που μπορούν να περπατούν άφοβα κι όταν νυχτώνει. Αλλους τους ενοχλεί. «Πολλή φωταγωγία. Σαν να είμαστε σε αεροδρόμιο…», παραπονιούνται.

Η αλήθεια όμως είναι ότι τα «πράσινα δωμάτια στο θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης», όπως έχουν ονομαστεί, τα είχαν ανάγκη οι κάτοικοί της. Και διαφορετικά να είχαν σχεδιαστεί, πάλι θα τα απολάμβαναν, καθώς η βόλτα σε αυτά είναι απαραίτητη και αναζωογονητική.

«ΠΡΑΣΙΝΟ» ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΜΕΤΩΠΟ
Η ανάπλαση έγινε σε μήκος 1,5 χιλιομέτρου, από το Μέγαρο Μουσικής έως τον Ιστιοπλοϊκό Ομιλο. Στόχος του Δήμου Θεσσαλονίκης είναι να ξεκινήσει άμεσα η ανάπλαση και στα άλλα 2,5 χιλιόμετρα μέχρι τον Λευκό Πύργο.

Από το Μέγαρο Μουσικής ξεκινάει «Ο κήπος της μουσικής». Εχει σχεδιαστεί για να φιλοξενεί μικρές υπαίθριες μουσικές εκδηλώσεις. Μουσική, βέβαια, μέχρι σήμερα ακούγεται μόνο από τα καφέ-μπαρ στην απέναντι πλευρά του δρόμου, αλλά αναμένουμε… Σε αυτό το σημείο υπάρχει και μια μικρή, αλλά καλοφτιαγμένη παιδική χαρά για παιδιά βρεφικής και προσχολικής ηλικίας και λίγο παρακάτω διαμορφωμένος χώρος για σκέιτμπορντ. Ο «κήπος του νερού» – εκτείνεται από την οδό Κορομηλά έως το ύψος της οδού Π. Συνδίκα.

Μεγάλο μέρος του καλύπτεται από επιφάνεια νερού με νούφαρα και καλαμιές, ενώ όλο το εφέ είναι οι καταρράκτες. Υπάρχουν και δύο κλειστοί χώροι, «πολλαπλών χρήσεων» λέει η μελέτη, αλλά προς το παρόν παραμένουν ανεκμετάλλευτοι, καθώς και δύο γήπεδα τένις. Στη συνέχεια μπαίνετε στον «κήπο της Μνήμης» στο ύψος του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας. Μη διστάσετε να χαϊδέψετε τα φυτά και τα βότανα στα παρτέρια: είναι αρωματικά και θα σας φτιάξουν τη διάθεση.

Στο νέο κέλυφος στο αντλιοστάσιο της ΕΥΑΘ έχει κατασκευαστεί κι ένας εξώστης, σαν παρατηρητήριο. Η ανάπλαση συνεχίζεται με δύο γήπεδα μπάσκετ. Ο «κήπος των ρόδων» είναι περίκλειστος και εκτός από τριανταφυλλιές έχει και μία πολύ ωραία παιδική χαρά με ξύλινα παιχνίδια. Κι εκεί υπάρχει ένας κλειστός χώρος, που… κάποια στιγμή θα λειτουργήσει σαν αναψυκτήριο. Τελευταίος είναι ο «κήπος του ήχου». Χτυπήστε το γκονγκ!

Να σημειωθεί ότι στο ύψος του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου που τελειώνει η ανάπλαση, το παλιό πλακόστρωτο είναι σε χείριστη κατάσταση. Γεμάτο σπασμένα πλακάκια και λακκούβες. Η σύγκριση είναι τραγική…

θεσσαλονικη ξενοδοχεια